De facilitator doorgedraaid – Verslag IAF Nederland Conferentie

24/06/2013 Door Rick Lindeman

Afgelopen vrijdag 21 juni was de 10de conferentie van IAF Nederland, dit is de vakvereniging van facilitatoren in Nederland. Het was in het Kontakt der Kontinenten, het klein-seminarie waar ik reeds eerder over schreef. Zoals het een groep facilitators betaamt, was uiteraard de opzet weer heel anders dan vorig jaar. Het gevoel daarentegen was, als vertrouwd. Immers, tussen gepassioneerde vakbroeders voelt een facilitator zich thuis. In de storify die ik maakte, zie je aan de reacties van de andere aanwezigen dat iedereen wel genoot.

Het thema was dit jaar “De Facilator draait door, groepsdynamica in de praktijk”. Dit jaar was er een keynote, uitgesproken door Prof dr. Thijs Holman, bekend van onder meer Organisatiedynamica en Teamleren. Hij nam ons mee in zijn levensverhaal, zijn “comedy of errors”, waar hij langzaam tot het besef kwam dat een facilitator wel een heel plan kan hebben, maar het uiteindelijk toch “acting into the unkwown is”. Bovendien is de “on-stage” wereld heel anders dan de “off-stage” wereld buiten het officiële programma. Toch gaf hij de moed niet op, als we ons maar niet blindstaarden op “episteme” en “techne”, maar van elkaar leerden, Phronesis, in bijvoorbeeld een community of practice. Meer Aristoles dus dan Plato’s Ideeënleer dus.

Vervolgens werd “ons” boek gepresenteerd. Met 24 facilitatoren schreven we aan “Faciliteren zonder omwegen”. Dit is een boek bedoelt om opdrachtgevers te kunnen laten zien wat de meerwaarde van een facilitator is. Het is ondermeer te bestellen op de site van Mindatwork.

Er waren vervolgens twee rondes van methodische workshops en één ronde van praktische workshops. In koos in ronde 1 voor Neurolinguïstisch programmeren om de energie in een groep te behouden. Dat klinkt ingewikkeld, maar het gaan om het zo stellen van vragen dat mensen het beste uit zichzelf kunnen halen. In dit geval werd concreet aan mensen gevraagd zich voor te stellen dat ze zich aan het einde van de workshop bevonden. En vervolgens een zin af te maken “Ik ben tevreden, want..”. Hierdoor werd gewerkt aan eigenaarschap en het verbinden van verwachtingen.

Angelique Mathijssen vertelde in de workshop van het Hellinger Instituut over hoe je opstellingen kon gebruiken ten behoeve van (het onderzoek over) de groepsdynamiek. Nu heb ik al diverse opstellingen ondergaan, als representant en deelnemer, maar Angelique wist de eindjes aan elkaar te knopen. Het gaat in de leer van Hellinger over Binding (iedereen heeft recht op een plek, zelfs als hij er niet is), Ordening, en een balans tussen geven en nemen. Wanneer deze drie leidende principes niet in orde zijn, is de dynamiek verstoord. Het gebruik van een opstelling kan inzicht geven in waar die verstoring ligt.

In de praktijk deden we een simpele consultatie-opstelling. Een facilitator kwam met een vraag. Deze situatie werd gepresenteerd door 4 personen. Dit waren de facilitator, de opdracht, de groep en de opdracht gever. En door het stellen van de juiste vragen (hoe voelt dit, waarom staat x zo) leverde dit al inzicht. Natuurlijk is Hellinger niet onomstreden, maar het verbaast me altijd weer wat eruit komt.

Andere positieve geluiden hoorde ik over de workshop van Lucas Derks over het Sociaal Panorama. De theorie hierachter is dat iedereen een werkelijkheid om zichzelf heen heef gecreëerd en dat de relaties die hier uitvlogen dan ook een construct zijn. Dit imaginair landschap kan dan ook door ruimtelijke interventies worden gewijzigd. Zo zouden bijvoorbeeld haatgevoelens geneutraliseerd kunnen worden.

Swedish irony from Amsterdam Ad Blog on Vimeo.

’s Middags waren er praktische Workshops. Ik gaf er zelf ėén over groepsdynamica in een internationaal perspectief. Na een introductie met Zweedse Ironie (zie filmpje hierboven) en een aantal oorlogverhalen, liet ik de deelnemers een customer journey maken. Wat zou die Roemeense Minister eigenlijk zelf van een workshop vinden? (Alle sheets etc zijn hier te vinden)

We sloten af met een High Wine. En toen moest ik met zeven boeken en een schilderij de weg naar huis zien te vinden…..